Mantar Yetiştiriciliği Kursu İle Kazanmaya Başlayın.

Önümüzdeki günlerde başlaması planlanan mantar yetiştiriciliği kurslarını aşağıda yer alan listeden görebilirsiniz. Kurs listesi sürekli güncellenmektedir.

İlçeKurs MerkeziBaşlama Tarihi
Balıkesir Edremit Halk Eğitimi MerkeziEdremit Hem25/03/2024
Mersin Halk Eğitimi MerkeziAkdeniz Ziraat Odası01/04/2024
Menderes Halk Eğitimi MerkeziŞehit Kaymakam Muhammet Fatih Safitürk Anadolu İmam Hatip Lisesi02/04/2024
Tarsus Halk Eğitimi MerkeziTarsus Belediyesi Mantar Üretim Tesisleri02/04/2024
Kadirli Şehit Halis Şişman Halk Eğitimi MerkeziŞabaplı Köyü16/04/2024

Son yıllarda en kazançlı iş kollarından biri haline gelen mantar yetiştiriciliği, sanıldığı kadar zor değildir. Hiçbir deneyimi olmayan biri bile kolaylıkla yapabilir. Çünkü nasıl yapıldığını öğrenebileceğiniz birçok kurs bulunuyor. Hem de bu kurslara herhangi bir ücret ödemeden katılabilirsiniz. Yazının devamında mantar yetiştiriciliği eğitimi veren kurum ve kuruluşları liste halinde göreceksiniz.

Projenin Amacı

Günümüzde mantar sevmeyen insan yoktur. Protein, mineral, folik asit ve B, C vitamini açısından oldukça zengin olan bu bitkiyi sofralardan eksik etmemeliyiz. Özellikle sonbahar ile başlayan nemli süreç ülkemizin birçok yerinde mantar toplama keyfi yaşatır. Fakat keyifli olduğu kadar tehlikeli de olabilir. Çünkü birçoğu zehirli olabilir ve bunu anlamak neredeyse imkansızdır

Çünkü dünya genelinde 69.000 farklı mantar türü bulunuyor. Bunların büyük bölümü öldürecek ya da böbrekleri yavaş yavaş iflas ettirecek kadar zehirlidir. Bu nedenle devletimiz daha doğal ve zehirsiz olan kültür mantarı yetiştiriciliğine önem veriyor, üretimi teşvik ediyor. İlk olarak Fransa’da başlayan üretim Türkiye’de de yaygınlaşmaya devam ediyor.

Halk Eğitim Merkezleri (Türkiye Genelinde)

Türkiye’nin en eski eğitim kurumu olan Halk Eğitim Merkezi (HEM) şimdilerde mantar yetiştiriciliği eğitimleri de veriyor. Tüm il ve ilçelerde bulunan şubeleri ile size en yakın noktada yer diyebilirim. Bu eğitimin açılabilmesi için en az 12 kişilik başvuru olması gerekir. Önümüzdeki günlerde açılması planlanan kursları görmek ve kayıt olmak için E-yaygın sistemini kullanabilirsiniz.

Bunun için aşağıda yer alan bağlantıya tıklayınız. 

Açılan sayfada Üye Ol linkine tıklayarak üye olabilir ya da E-devlet şifreniz varsa E-Devlet şifrenizle giriş yapabilirsiniz.

Giriş yaptığınızda Öğrenci İşlemleri şeklinde bir menü göreceksiniz. Oraya tıklıyoruz. Tıkladığımız yerde bu sefer Kullanıcı İşlemleri ve Kurs İşlemleri şeklinde 2 menü göreceksiniz. Buradan Kurs İşlemleri menüsüne tıklıyoruz. Açılan diğer menüden Kursa Ön Başvuru Yap linkine tıklayınız.

Kurs Arama formu açıldığında buradan il, ilçe ya da kurs adı yazarak arama yapabilirsiniz. En kolayı kurs adı yazarak aramadır. Kurs Adı kısmına mantar yazmanız yeterlidir. Ara butonuna tıkladığınızda önümüzdeki günlerde başlaması planlanan kurslar gösterilir. Başvurunuzu buradan kolayca yapabilirsiniz.

Halk Eğitim Merkezi

Enstitü İstanbul İSMEK (İstanbul)

İstanbul’da mantar yetiştiriciliği olur mu? Demeyin. Türkiye’nin en gelişmiş ücretsiz kurs merkezi haline İSMEK eğitim verirse olur. 1994 Yılından beri büyük başarılara imza atan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hayat Boyu Öğrenme Merkezi (İSMEK) Bahçecilik alanında eğitimini verdiği kurslardan biri de mantar yetiştiriciliğidir. İstanbul genelinde 200’den fazla kurs merkezi olmasına karşı bu eğitim şuan belirli şubelerde gerçekleşmektedir. Tabii ki talep gelmesi halinde eğitimi verilen şubelerde artış olacaktır. İSMEK’in bu branşını yakından tanımak ve Online başvuru yapmak için aşağıda yer alan bağlantıyı kullanabilirsiniz. 

KO-MEK (Kocaeli)

Türkiye’nin önemli sanayi kentlerinden biri olan Kocaeli il ve ilçelerinde de mantar yetiştiriciliği eğitimleri bulunmaktadır. Halk Eğitim Merkezi yanı sıra Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin sağladığı ücretsiz kurslardan yararlanabilirsiniz. Kısa adı KO-MEK olan (Kocaeli Büyükşehir Meslek ve Sanat Eğitimi Kursları) tarım teknolojileri alanında eğitimi verilen kurslardan biridir. Başvurular sürekli açık olup, İnternet sitesi ve kurs merkezlerinde bizzat yapılmaktadır. Daha fazla bilgiye aşağıda yer bağlantıdan ulaşabilirsiniz. 

ASMEK (Antalya)

Turizm’in gözde kentlerinden biri olan Antalya aynı zamanda tarım alanları ile de dikkat çekiyor. Şimdi mantar yetiştiriciliği ile farklı bir kazanç imkânı da elde etmeye başlıyor. Antalya’da bu eğitimi HEM kursları yanı sıra Antalya Büyükşehir Belediyesinin sağladığı meslek edindirme kurslarında bulacaksınız. Kısa adı ASMEK olan (Antalya Sanat ve Meslek Eğitimi Kursları) tarım teknoloji alanında eğitim verilen kurslardan biri de mantar yetiştiriciliğidir. Kurs başvuruları belirlenen tarih aralığında yapılmaktadır. 

İŞKUR (Türkiye Geneli)

Türkiye İş Kurumu kısa adı ile İŞKUR insanların iş bulmasını kolaylaştıran, işsiz kaldıklarında onlara işsizlik maaşı vererek destekleyen bir kurumdur. Son zamanlarda meslek edindirme kursları ile de dikkat çekiyor. İhtiyaç halinde açılan bu kursları İşkur’in İnternet sitesinde görebilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken aşağıda yer alan bağlantıya tıklayarak İŞKUR’un kurs arama sayfasına gitmektir. 

Açılan sayfada il, ilçe vs gibi seçenekler bulunuyor. Burada hızlıca sonuçları görmek için Meslek kısmına mantar yazmanız yeterli olacaktır. Size burada 3 farklı seçenek sunacaktır.

  1. Mantar Teknikeri
  2. Mantar Toplayıcısı
  3. Mantar Yetiştiricisi

Bu 3 seçenekten size uygun olanı seçerek Ara butonuna tıklayınız. Türkiye genelinde açılması planlanan kursları görebilirsiniz. Her zaman kurs olması imkansızdır. O nedenle belirli zaman aralıklarında mutlaka kontrol etmelisiniz. Günlük olarak değişmektedir.

İşkur

Eğitimler 88 Saat

Evet, arkadaşlar bu eğitimi alabileceğiniz kursları tanıdık, şimdi ise eğitim içeriğine dair detaylara bakalım. İlk olarak kursların eğitim süresi ile başlayalım. İlk başladığında 192 saat olarak belirlenen kurslar şimdi 88 saate düşürüldü. 3 Modül şeklinde uygulanmaktadır.

  • İş Sağlığı ve Güvenliği (16 Saat)
  • Mantar Üretim Ortamları (36 Saat)
  • Mantar Üretimi (36 Saat)

Üretim Tekniklerinin Araştırılması: Eğitimin ilk aşamasında üretime geçmeden önce gerekli olan hususlar ele alınmaktadır. Basit gibi görünse de emin olun çok önemli detayları içermektedir. Özellikle uygulamanın yapılacağı alan, ışık ve nem gereksinimi ile gerekli malzemeleri bu aşamada öğreneceksiniz.

Toprak (Kompost) Hazırlığı: Eğitimin ilerleyen aşamasında en önemli husus olan kompost hazırlanması süreci başlayacaktır. Bilmeniz gereken en önemli detaylardan biri olup, birçok teknik kullanılmaktadır. Organik, İnorganik ve tampon olarak 3 gruba ayrılan kompost işlemi mantar yetiştireceğimiz toprağın hazırlanması olarak da bilinir. Aslında hazırlayacağımız madde topraktan öte gübre olacaktır. Organik gübre kullanmak isteyenler için bitkisel ve hayvansal karışımlar kullanılabilir.

Organik Kompost İçin Gerekli Maddeler: Özellikle Anadolu’da yaşayanların kolayca elde edebileceği buğday, çavdar ve çeltik sapları işinizi hayli kolaylaştıracaktır. Bunun dışında mısır yetişen yerlerde parçalanmış mısır sap ve koçanları da ihtiyacınız olan bitkisel kompost için yeterli olur. Bunun dışında pirinç yetişen yerlerde pirinç kavuzu ve çayır otları da kullanılabilir. Hayvansal kompost maddelerinde ise başta taze at gübresi ön plana çıkmaktadır. Bunun dışında yine tavuk, güvercin, koyun ve keçi gibi hayvanların gübreleri de kullanılmaktadır.

İnorganik Kompost: Günümüzde hayli yaygın olan kimyasal madde kullanımı maalesef mantar yetiştiriciliğinde de yaygındır. İnorganik kompost dediğimiz bu uygulama da azotlu gübreler dediğimiz ve bomba yapımında da kullanılan amonyum nitrat, sülfat, üre ve potasyum nitrat kullanılmaktadır. Değerli arkadaşlar insan sağlığı için mümkün mertebe bu maddelerden uzak durarak daha sağlıklı olan organik maddeler kullanınız.

Tampon Kompost: Bu modülün son aşamasında kompostun PH değerini ayarlayabilmek için gerekli olan kireç, mermer tozu ve alçı gibi malzemelerin nasıl kullanılacağına dair bilgi verilmektedir.

Pastörizasyon: Kompost hazırlama işleminden sonra en önemli aşama olarak artık sterilizayon eğitimine geçeceğiz. Burada PH seviyesini 8 yaparak hazırladığımız kompostun %70-%80 oranında nemli tutulmasını göreceğiz. Çünkü mantar yetişmesinde en önemli husus nemdir. Güneşe gerek duymayan bu bitkinin en çok ihtiyacı nem olmaktadır. Tabii ki bu nem oranı oldukça önemli olup, pastörizasyon başlangıcı ile bitişi arasında nem düşüşü olması gerekir.

Pastörize Süreci ve Bitişi: Hazırladığımız kompost türüne göre pastörize süreci bulunmaktadır. Hayvansal maddelerden özellikle at gübresi ile hazırlanan kompost 10. gün bitkisel maddelerden buğday ve çeltik sapından elde edilen kompostu ise 16. Günde sterilizasyon aşamasına geçireceğiz. Bu aşamada mantar misellerine zarar verebilecek olan maddeler ve hastalıkların yok olması sağlanır. Böylece bitki sağlığı konusunda deneyim kazanmış olursunuz. Sterilizasyon sürecinden çıkarmak için amonyak kokusunun tamamen yok olduğuna dikkat etmek gerekir.

Türkiye’de Hangi Mantar Türleri Yetiştiriliyor?

Türkiye’de 1970’lerde başlayan kültür mantarı yetiştiriciliği özellikle 2004 sonrası hızla ilerleme sürecine girmiştir. Günümüzde en çok üretilen tür Agaricus Bisporus türü olmaktadır. Tümüyle beyaz renkten oluşan bu bitki 5-10 cm büyüklüğünde şapkalı olarak yetişmektedir. Yola dayanıklı oluşu nedeniyle satışı en kolay türlerden biridir. Sonbahar mevsimi ile toplanan kanlıca mantarı genelde Kastamonu, Sinop gibi illerde yoğun olmakta ve İstanbul gibi şehirlere getirilerek pazarlarda satılmaktadır.

Yolda geçen zamanda yeşil pas görünümünde bir renk almaktadır. Bunun nedeni zarar gören kısımları olup, kanlıca mantarının bu özelliğini bilmeyenler korkarak onu almaktan uzak durmaktadır. Agaricus Bisporus ise gerek taşıma gerekse market raflarında günlerce beklemesine rağmen zarar görmemektedir. Lifli bir bitki olması nedeniyle konstipasyon dediğimiz kabızlık problemi olan insanların düzenli tüketmesi önerilir.

İstiridye (Kavak Mantarı): Son yıllarda üretilen türlerden biri de İstiridye olup, aslında birçok insanın kavak mantarı olarak bildiği bir türdür. Bunun nedeni doğal ortamda kavak ağacı kökünde yetişmesi ile alakalıdır. Kavak ağaçları genelde inşaat için yetiştirilen ve çatılarda sık kullanılan bir ağaçtır. 15-20 metre uzunluğa ulaşınca kökünde 20-30 cm kalacak şekilde kesilir. Kök kısmında artık mantar çıkmaya başlar. Bu mantarları yüzeysel olarak kestiğinizde 1 hafta içinde yeniden oluşmaktadır. İstiridyenin ana kaynağı kavak ağaçlarıdır. Bu nedenle üreticilerin birçoğu ağaç kökü ile üretim yapmaktadır. Bununla ilgili detayları eğitimde göreceksiniz.

Mantar Yetiştiriciliği Kursu Ücretsiz mi?

Eğitimler gördüğünüz gibi Halk Eğitim Merkezi, İşkur, İsmek, Ko-mek, Asmek gibi birçok kurum ve kuruluş tarafından gerçekleştiriliyor. HEM dışında kalan tüm kurumların ücretsiz olduğunu belirtmeliyim. Aslında HEM’de ücretsizdir. Fakat yönetmelikte durumu iyi olan, isteyen bağış yapabilir. Şeklinde bir ibare bulunmaktadır. Bazı şubeler bunu kullanarak ücret talep edebilir. Yani bir nevi zorunlu bağış diyebilirim. Durumunuz iyi değilse herhangi bir ücret vermek zorunda değilsiniz.

Devlet Desteğinden Nasıl Yararlanılır?

Bu işi kendi tüketiminiz için yapmanız çok mantıklı olmayacaktır. Bu nedenle bir iş, bir meslek ve kazanç fırsatı gözüyle bakmalısınız. Bunun için eğitimler yanı sıra üretim tesisi kurmak için devlet desteklerinde yararlanabilirsiniz. Tesis dediysem devasa bir merkez demedim 2-3 oda büyüklüğünde bir yer olsa yeterlidir.

IPARD ve Tarım Bakanlığı Ortak Çalışma Yürütüyor

Mantar yetiştiricileri içinde desteklerin yer aldığı IPARD Avrupa Birliği tarafından sağlanan bir destek olup, aday ülkelerde bu olanaklardan yararlanmaktadır. Türkiye’de bu desteklerin yönetimi Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu TKDK tarafından sağlanmaktadır. Bunun için yaşadığınız yere en yakın noktada bulunan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı müdürlüklerine müracaat etmelisiniz.

500.000 Euro’ya Kadar Destek

Mantar yetiştiriciliğinin de dâhil olduğu IPARD destekleri minimum 5000 euro olmak üzere 500.000 Euro’ya kadar yükselebilmektedir. Yapacağınız iş ve ihtiyacınız olan finansman sağlanmaktadır. Koşulları başvuru esnasında kurum yöneticilerinden öğrenebilirsiniz.

Bazı İllerde Geçerli (Şehirler Arasında İstanbul ve İzmir Yok)

Verilen destekler sadece bazı illerde geçerli olup, özellikle kırsal alanda yaşayan, iş yapan insanları kapsamaktadır. Bu işi İstanbul’da yapmak istediğinizde maalesef destek alamazsınız. Aynı durum İzmir içinde geçerli olmasına karşın Ankara’da yaşayanlar desteklerden yararlanabilir. Aşağıda yer alan listede destek verilecek illerin listesi yer almaktadır. Bu illerde yaşıyor ya da iş kurma imkânınız varsa destek alabilirsiniz. Uygulama şuan için 2020 yılına kadar geçerli olup, yeni destekler ile süre uzatılacağını düşünüyorum. Destekler ile ilgili geniş kapsamlı bilgiye aşağıda yer alan bağlantıya tıklayarak ulaşabilirsiniz. 

REFERANSLAR

  1. Eren, E., & Pekşen, A. (2014). Türkiye’de kültür mantarı üretimi, sorunları ve çözüm yolları. 1. Ulusal Mikoloji Günleri (1-4 Eylül 2014) Özet Kitabı, (s 29).
  2. EREN, E., ÇETİN, M., TÜRKLER, L., & ÖZ, O. (2011). KÜLTÜR MANTARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE İKLİMLENDİRME VE OTOMASYON.
  3. Gezer, K., Kaygusuz, O., Bayuk, B. G., Kaygusuz, R., & Akgün, S. (2016). Bazı aromatik bitki atıklarının Pleurotus ostreatus (Jacq.) P. Kumm.(kayın mantarı) yetiştiriciliği üzerine etkisi. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology4(3), 204-207.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir